Lake Effect Snow (LES)

Het fenomeen ‘Lake Effect Snow’ (LES)

Wanneer droge en zeer koude (arctische) lucht over warm (zee)water stroomt kan, mits ook aan andere meteorologische parameters wordt voldaan, het fenomeen ‘Lake Effect Snow’ (afgekort LES) optreden. Het verschijnsel doet zich niet alleen voor rond de ‘Great Lakes’ in het grensgebied van Canada en de Verenigde Staten (Upper-Midwest en Upstate New York) maar ook bijvoorbeeld rond de Oost- en Noordzee. Zo kwam het tijdens de felle koudegolf van januari 1985, onder invloed van LES, tot hevige sneeuwval in delen van Zuidoost-Zweden en op onze Waddeneilanden.
LES is echter het meest bekend van de Great Lakes waar het zich bijna jaarlijks wel een of meerdere keren openbaart. In 1979 schreef Matt J. Macierowski uit Barnes Corners, New York er reeds een aardig (dag)boekje over getiteld ‘Lake Effect Snows East of Lake Ontario’. Ik correspondeerde destijds met Matt en heb voor hem nog een aantal boekjes afgezet.

Boekje Lake Effect Snow van Matt Macierowski
Boekje Lake Effect Snow van Matt Macierowski

LES uit zich vooral in georganiseerde banden met zware sneeuwbuien die niet zelden van onweer vergezeld gaan. De markante sneeuwbanden ontstaan in een uitgesproken onstabiele atmosfeer. Droge en zeer koude lucht uit arctisch Canada zwermt uit over het relatief warme water van onder meer Lake Superior, Lake Erie en Lake Ontario. De actuele watertemperatuur van deze meren bedraagt 6 tot 10 graden: sommige delen van de meren hebben zelfs een temperatuur van 13º! De verticale temperatuurverschillen nemen dientengevolge sterk toe. Uit diverse studies blijkt dat het temperatuurverschil tussen het oppervlaktewater en circa 1500 meter hoogte (850 hPa-vlak) tenminste 13º moet zijn. De opstijgende vochtig, warme lucht koelt zodoende rap af met als gevolg dat de grote hoeveelheden (latente) energie (waterdamp) worden omgezet in een ware optocht van hevige sneeuwbuien.

Andere belangrijke parameters zijn de aanwezigheid van iets warmere lucht op 2-3 kilometer hoogte (dekseleffect) en geen al te sterke veranderingen van windsterkte en windrichting op hoogte. Ook de orografie van het landschap, (kust)convergentie en de aanvoer van vochtige lucht uit het zuiden spelen een rol.

Buffalo bedolven onder een gigantisch pak sneeuw!
Buffalo bedolven onder een gigantisch pak sneeuw!